STICHTING BEHOUD TWENTS LANDSCHAP

                                                                                                              Hezingen, 25-7-2024,

Provinciale Staten
Provinciehuis Overijssel
Postbus 10078
8000 GB Zwolle

Geachte Statenleden,

Betreft: Brandbrief betreffende massale ontbossing in Overijssel

De Stichting Behoud Twents Landschap maakt zich ernstige zorgen over de massale ontbossing die in onze Provincie Overijssel plaatsvindt in het kader van Natura 2000. Volgens ons is deze massale ontbossing zonder werkelijke compensatie in tegenspraak met het Klimaatakkoord en de Bossenstrategie van de Provincie.
Ondertussen is er sprake van de nodige kap en actie lijkt ons gewenst.

Op de site van de Provincie Overijssel staat onder Bossenstrategie:
‘Bomen zijn een belangrijk onderdeel van onze leefomgeving en de natuur. Veel planten en dieren leven in en rondom bomen. Bossen horen bij veel van onze Overijsselse landschappen, zoals het coulissenlandschap in Twente en Salland of de historische landgoederen. Bomen slaan het broeikasgas CO2 op, daarom spelen ze een belangrijke rol bij het beperken van klimaatverandering.’

‘De Provincie Overijssel heeft in 2022 de Overijsselse Bossenstrategie vastgesteld. Onze ambities tot 2030 zijn:

• 10% meer bos: dat is 3.900 ha, oftewel rond de 15 miljoen bomen;
• 5% houtige elementen zoals houtwallen, singels, losse bomen en hagen;
• verbetering kwaliteit van het bestaande bos;
• duurzaam gebruik van hout’

Van die 3900 hectare bos die de Provincie wil realiseren is 1400 hectare compensatie voor de ontbossingen ten behoeve van Natura 2000 gebieden.
Die massale ontbossing (alleen in Overijssel meer dan 1400 hectare) is volgens de Natura 2000 doelstellingen nodig om heideterreinen of veengebieden te herstellen en de biodiversiteit te vergroten.
Hoewel deze doelstelling bewonderenswaardig is, hebben wij onze twijfels over de uitvoering van het project. Daarom zijn wij met uw goedvinden op onderzoek uit gegaan.

Navraag bij meerdere beleidsmedewerkers van de Provincie Overijssel, die zich bezig houden met bos en natuurbeheer, maakt duidelijk:

1. Er is nauwelijks sprake van nieuwe aanplant van bos.
2. Het bos moet hoofdzakelijk worden aangeplant op landbouwgrond maar de agrariërs hebben daar blijkbaar geen oren naar.
3. Ook de grote natuurorganisaties hebben geen ruimte om het verloren gegane bos op eigen terrein te compenseren.

Graag ontvangen wij een antwoord op de onderstaande vragen:

1. Hoe serieus neemt de Provincie Overijssel het Klimaatakkoord waarin duidelijk wordt aangegeven dat er in Nederland 10% bos bij moet komen, aangezien in Overijssel het areaal bos flink is afgenomen? Citaat uit het Klimaatakkoord: ‘…Daarin is opgenomen dat er voor 2030 37.000 hectare bos bij komt in Nederland; dat is maar liefst 10% extra bos.’
2. De Provincie Overijssel beschikt ook over (landbouw) gronden. Kunnen deze gronden worden gebruikt voor aanplant van bos of herstel van het coulissenlandschap door de aanplant van houtwallen, bosjes en singels?
3. Is het mogelijk dat de Provincie Overijssel de toekomstige verdere ontbossingen ten behoeve van Natura 2000 doelstellingen per direct uitstelt totdat de werkelijke compensatie van 1400 hectare bos heeft plaatsgevonden?
4. Onze Stichting Behoud Twents Landschap is in 2022 gestart met het Project Gratis Bosplantsoen voor Particuliere grondeigenaren: https://behoudtwentslandschap.nl/projecten/
   Vanaf die datum heeft onze stichting samen met grondeigenaren uit NO Twente 21.000 stuks bosplantsoen kunnen planten voor houtwallen, bosjes en singels in NO Twente. Daarbij zijn de overheadkosten beperkt gebleven tot 10% en is het overige geld besteed aan streekeigen bomen en struiken.
   Ziet de Provincie kans om dit succesvolle initiatief in heel Overijssel van de grond te krijgen zodat er daadwerkelijk wordt geplant?

In afwachting van uw spoedige reactie,

Namens Stichting Behoud Twents Landschap
Chris van Benthem en Moniek Klister
info@behoudtwentslandschap.nl     www.behoudtwentslandschap.nl
06-13189115

FOTO’S MASSALE ONTBOSSINGEN MANDERHEIDE/SPRINGENDAL

Iedere rechtgeaarde Twentenaar die trots is op het Land van Meester Bernink, dient NU in actie te komen tegen de plannen van de gemeente Dinkelland om het prachtige en kwetsbare broekbos aan de Foksweg te slopen.

Het is voor onze Stichting Behoud Twents Landschap niet van belang of er aan de Foksweg in Denekamp een stadsuitbreiding, industrieterrein of AZC zou moeten komen.
Vanaf 1920 is dit broekbos aan de Foksweg op de kaarten al terug te vinden als Bögelskamp en herbergt het volgens ons veldonderzoek meerdere kenmerkende soorten zoals tweestijlige meidoorn, bergvlier, inlandse vogelkers, zwarte populier, zwarte els, framboos en bosanemoon, witte klaverzuring en speenkruid etc. Daarom dient het gebied met groot respect en eerbied te worden behandeld.
Dit broekbos behoort ecologisch en hydrologisch tot het stroomgebied van de Dinkel en vraagt om de allerhoogste beschermingsstatus.
Ook bij gedeeltelijk kap van het broekbos is dit gebied qua waterhuishouding en biodiversiteit niet meer te herstellen.
Het is voor onze stichting ontolereerbaar dat dit kwetsbare broekbos geheel of gedeeltelijk wordt gesloopt.

De gemeente vraagt van de boeren om zuinig om te gaan met het houtwallenlandschap en om elke oude eikenboom te laten staan maar zelf heeft zij de intentie om een kwetsbaar broekbos van meer dan een hectare te slopen. Welk voorbeeld geeft de gemeente op deze manier?

In het college-akkoord 2022-2026 van de gemeente Dinkelland staat onder groen en openbare ruimte het volgende vermeld: ‘3.2 Groen en bloemen. Wij willen een duurzame inrichting van de openbare ruimte. We volgen hierbij de lijn van het Kwaliteitsplan Openbaar Groen. Dit plan geeft aan hoe de inrichting binnen de bebouwde eruit ziet. Het gaat daarbij over groenvoorzieningen zoals (monumentale) bomen, beplantingen, grasbermen, bankjes, verlichting, speeltoestellen en trapveldjes. Daarnaast hebben we aandacht voor de verbinding met onderwerpen als leefbaarheid, klimaatadaptatie, biodiversiteit en een beheerstechnische inrichting.’

Blijkbaar zijn dit voor het college onbelangrijke zinsneden en zijn kwetsbare natuurgebieden met een grote biodiversiteit zonder veel problemen inwisselbaar.

Ook is het op z’n zachtst gezegd opmerkelijk dat het zogenaamde ‘Hugopad’ door het broekbos in december 2023 is geopend als een bospaadje, maar recentelijk heeft dezelfde gemeente als eigenaar, het bospaadje verbreed tot een brede zandweg van 10 meter door het kwetsbare broekbos. Toeval?

TWENTENAREN KOM IN ACTIE EN LATEN WE SAMEN DIT PRACHTIGE BROEKBOS VOOR HET NAGESLACHT BEHOUDEN!!!!!!!

Zienswijzen zijn nog in te dienen tot half mei. U kunt inspreken voor de commissievergadering van 21 mei door contact op te nemen met de griffie van de gemeente Dinkelland. De gemeenteraad gaat op 28 mei beslissen of het kwetsbare broekbos aan de Foksweg wordt gesloopt of blijft behouden.

Steun ons en teken de petitie Behoud Broekbos: https://behoudbroekbos.petities.nl/

Namens Stichting Behoud Twents Landschap
Chris van Benthem
Moniek Klister
info@behoudtwentslandschap.nl
www.behoudtwentslandschap.nl

KRIJGT DE SAHARA CONCURRENTIE???? ……….. OH NEE ONTBOSSING OP DE MANDERHEIDE

Grote kale dorre vlakten kenmerken sinds enkele weken de Manderheide. Waar eens bomen stonden groeit nu niets meer. Slechts enkele boomwortels en stobben herinneren nog aan de bosjes van het Streu.
Volgens de terreinbeheerders van Landschap Overijssel moet op deze kale vlakten heide gaan groeien zoals dat 100 jaar geleden ook het geval was.
Zij voeren de Europese plannen van Natura 2000 uit.
Daar hebben wij als Stichting Behoud Twents Landschap begrip voor omdat heide een specifiek landschapstype is waar zeldzame plant- en diersoorten voorkomen zoals zandhagedis, gentiaanblauwtje en nachtzwaluw.
Het plan Natura 2000 is echter uitgedacht aan de tekentafel door de ecologen in Brussel en is niet bedacht door lokale terreinbeheerders en/of omwonenden. Het heeft daardoor weinig draagvlak in de regio.
Als natuurliefhebbers van de Stichting Behoud Twents Landschap doet de desolate aanblik van verwoeste bossen echt pijn. Terwijl in de eerste fase van omvorming naar heide diverse bomen en boomgroepen zijn blijven staan ,op ons verzoek, zijn tijdens de tweede fase alle bomen rigoureus gerooid en staat er soms nog een enkele dode boom.
Deze ontbossing staat haaks op het beleid van het WWF. Het Wereld Natuurfonds pleit namelijk uitdrukkelijk voor de stopzetting van ontbossing wereldwijd, maar de kaalslag in Nederland gaat in hoog tempo door om heidevelden en stuifzanden te creëren.
https://www.wwf.nl/wat-we-doen/focus/bossen/ontbossing/ontbossing-moet-stoppen

Ook de Universiteit Wageningen heeft in 2017 al gewaarschuwd voor een te grootschalige ontbossing in Nederland:
‘Een recente analyse van het Nederlandse bosareaal op basis van topografische kaarten en luchtfoto’s, die morgen gepubliceerd wordt in het Vakblad Natuur, Bos en Landschap, laat zien dat de oppervlakte bos in Nederland sinds 2013 jaarlijks met 1350 hectare is afgenomen. Per jaar is gemiddeld 3036 hectare bos verdwenen, wat slechts deels gecompenseerd wordt door de jaarlijkse aanplant van 1686 hectare nieuw bos elders.’
https://www.wur.nl/nl/nieuws/ook-in-nederland-vindt-ontbossing-plaats.htm
De ontbossing op de Manderheide is een uitvloeisel van Natura 2000. Deze theoretische natuurplannen houden geen rekening met het kleinschalige karakter van het Twentse Landschap en met de mening van het Twentse publiek.
Onze Stichting Behoud Twents Landschap heeft uitdrukkelijk gevraagd tijdens overleggen met Landschap Overijssel/SBB om meerdere boomgroepen en bosjes te sparen zodat de ingreep niet te grootschalig zou uitvallen en de ecologische kwaliteit niet te zeer wordt beschadigd.

Uit onze laatste schouw op de Manderheide is duidelijk gebleken dat terreinbeheerder Landschap Overijssel daar geen boodschap aan heeft gezien de ecologische woestijn die er is ontstaan na de tweede fase van omvorming naar heide.
Bovendien is onduidelijk waar het verloren gegane bos wordt gecompenseerd in Overijssel. Niemand kan onze stichting daar een duidelijk antwoord op geven.

Wij doen een uitdrukkelijk verzoek aan Landschap Overijssel om tijdens de laatste fase van de omvorming (uitvoering juni 2023) naar heide zoveel mogelijk vitale boomgroepen of bosjes te sparen zodat het kleinschalige karakter van de Manderheide en het Twentse landschap kan worden behouden.

Stichting Behoud Twents Landschap
Secretariaat: Chris van Benthem/Moniek Klister
info@behoudtwentslandschap.nl
www.behoudtwentslandschap.nl
06-13189115

GULLE SPONSOREN MET EEN GROEN HART GEZOCHT

De Stichting Behoud Twents Landschap heeft op woensdag 8 februari weer 1500 stuks boompjes en struiken afgeleverd bij dankbare particuliere grondeigenaren die van plan zijn om een bosje, houtwal, singel of wilde haag in te planten. Doel van onze stichting is om het Twentse landschap nog mooier te maken. Voor dit hele plantseizoen leverde de stichting 10.000 stuks bosplantsoen af om het coulisselandschap te herstellen en de ecologische waarden te versterken.

We hebben weer bosplantsoen afgeleverd in Mander bij de Fam. Brinks, in Oud-Ootmarsum bij de Fam. Roorink en in Vasse bij de Fam. Blankenvoort. Zie foto’s. Zij gaan de komende dagen meidoorns, berken, eiken, krenten, hazelaars, sleedoorns, wilde rozen etc inplanten rond hun erf. Daarbij levert de stichting gratis advies hoe te planten en welk plantmateriaal geschikt is.

Dit plantseizoen heeft het Natuurfonds SBNL een bijdrage geleverd in de vorm van €10.000,-. Het totale bedrag is besteed aan beplanting en de leden van onze stichting werken volledig op vrijwillige basis. Graag willen we dit succesvolle project volgend plantseizoen voortzetten.

Voor het volgende plantseizoen dat loopt van november 2023 tot en met maart 2024 zijn we opnieuw op zoek naar sponsoren die bereid zijn om geld te doneren voor ons prachtige Twentse Landschap.

BEN JIJ DIE VERENIGING,ORGANISATIE, BEDRIJF, INDIVIDU OF VRIENDENGOEP DIE EEN FINANCIELE BIJDRAGE WIL LEVEREN AAN HET HERSTEL VAN DE TWENTSE LANDSCHAP? Elk bedrag is van harte welkom.

Daarmee lever je een bijdrage aan het CO² probleem, de achteruitgang van de biodiversiteit en het herstel van ons coulisselandschap.

• Stuur daarvoor een mail naar info@behoudtwentslandschap.nl
• of bel 06-13189115 / 06-24215065
• of maak uw bijdrage over op: Regiobank NL34RBRB0778117901 o.v.v. bijdrage project Gratis Bosplantsoen

Stichting Behoud Twents Landschap: ‘Voor wie het Twents landschap lief heeft’
https://behoudtwentslandschap.nl

Boeren horen bij het Twentse Landschap

Als Stichting Behoud Twents Landschap willen wij graag een reactie geven op de stikstofproblematiek in het licht van het behoud van ons Twentse Landschap.

Het Twentse coulisselandschap is door de eeuwen heen ontstaan door het grondgebruik van de boeren. Zij hebben de essen gevormd door het eeuwenlang toedienen van mest en heideplaggen op de akkers, zij hebben de houtwallen rond de natte laaggelegen weidegronden aangeplant zodat de doornige struiken het vee binnen de weiden hielden, hebben vele eiken aangeplant rond de boerderijen die dienden als gebinten voor schuren, boerderijen of hekwerken.
Door de laaggelegen gronden liepen de beken en riviertjes en op de droge zandgronden was veel heide aanwezig waar de schapen konden grazen. Kortom: de boer van vroeger is de grondlegger geweest van het huidige Twentse coulisselandschap.

In de loop der jaren is dat coulisselandschap op meerdere locaties ernstig aangetast en zijn veel houtwallen en woeste gronden verdwenen als gevolg de komst van prikkeldraad (geen houtwallen meer nodig als afrastering) en de kunstmest (geen heideplaggen meer nodig op de essen).
Ook de schaalvergroting die landbouwminister Mansholt in de jaren ‘60 bepleitte om de voedselproductie te verhogen heeft het kleinschalige landschap geen goed gedaan. Er kwamen veel ruilverkavelingen die het karakter van het Twentse landschap hebben veranderd.
Toch zijn er nog veel kenmerkende elementen van ons Twentse coulisselandschap over gebleven die de moeite waard zijn om te koesteren. Gelukkig beseft een groot deel van de huidige boeren ook dat het Twentse Landschap de moeite waard is om te behouden en te onderhouden.
Het huidige Europese landbouwbeleid is wederom gericht op schaalvergroting en mechanisering/digitalisering. Alles moet grootschaliger met hogere opbrengsten. Het gaat de regering en de EU blijkbaar niet om kwaliteit maar om kwantiteit. Boeren worden de laatste jaren gedwongen om of te investeren in schaalvergroting of te stoppen met hun bedrijf dat vaak al van generatie op generatie is doorgegeven. Dat zet zowel het boerenbestaan onder druk maar ook natuur en landschap aangezien elke vierkante meter telt.
De nieuwste bedreiging voor de natuur is de stikstofuitstoot van veel boerenbedrijven, die leidt volgens natuurorganisaties en de regering tot een verrijking met meststoffen van natuurgebieden. Hierdoor dreigen veel plant- en diersoorten te verdwijnen, die aangewezen zijn op voedselarme omstandigheden.
De vraag blijf echter of de metingen van de overheid en het RIVM, dat rekent met het instrument AERIUS t.a.v. de stikstofneerslag, wel correct zijn. Meerdere onafhankelijke wetenschappers zoals Kees de Lange hebben hier kritiek op geuit. Bovendien lijkt het aannemelijk dat de grote bedrijven zoals Schiphol (boven bepaalde vlieghoogte van de vliegtuigen telt de uitstoot niet mee) niet hoeven te boeten zoals de boerenbedrijven. En hoe staat het met de uitstoot van veel andere grote industriële bedrijven zoals Tata Steel en de metingen daarvan? Wordt er niet met twee maten gemeten?

De zogenaamde stikstofcrisis heeft als gevolg dat de regering zelfs gedwongen onteigeningen en verplaatsingen van boerenbedrijven in de omgeving van Natura 2000 gebieden uit de hoge hoed heeft getoverd. Een extreem middel dat geen ruimte meer dreigt te laten voor een echte gelijkwaardige dialoog tussen boeren, natuurorganisaties en de regering/EU. Deze regering heeft blijkbaar geen behoefte aan een echt gesprek maar deelt dictaten uit.

Stel je je eens voor dat er in het Twentse landschap door deze onteigeningen straks geen koeien meer rondlopen en de houtwallen niet meer worden onderhouden. Dat zou catastrofaal zijn voor de instandhouding en beeldvorming van ons coulisselandschap. Maar ook voor de lokale economie aangezien boerenbedrijven zorgen voor veel werkgelegenheid.
Wat zal er dan gebeuren met de vrijgekomen grond? Stadsuitbreiding, zonnevelden aanleggen windturbines plaatsen etc.?

Daarnaast ziet onze stichting vooral toekomst in natuur inclusieve landbouw die op respect voor en werken met natuur is gebouwd.
‘Natuur inclusieve landbouw staat voor een economisch rendabel landbouwsysteem, dat optimaal beheer van natuurlijke hulpbronnen duurzaam integreert in bedrijfsvoering, inclusief zorg voor ecologische functies en de biodiversiteit op en om het bedrijf.’

De stikstofproblematiek dient volgens onze Stichting Behoud Twents Landschap opnieuw tegen het licht worden gehouden in een breder perspectief en met betrokkenheid van meerdere onafhankelijke wetenschappers zodat de metingen en interpretaties van de stikstofneerslag een breed draagvlak krijgen. Ook dienen andere oorzaken van de achteruitgang van soorten in de natuur zoals verdroging en beheer te worden meegenomen in de discussie.

Bovendien mag deze stikstofcrisis nooit leiden tot het verdwijnen van de boerenbedrijven uit het Twentse Landschap. Deze grondgebonden boerenbedrijven zijn namelijk de economische en historische dragers van het coulisselandschap voor nu en in de toekomst.

Chris van Benthem

Stichting Behoud Twents Landschap
info@behoudtwentslanschap.nl
www.behoudtwentslandschap.nl